ทักษะเร่งด่วนที่ประเทศไทยต้องการเพื่อก้าวทันโลกดิจิทัลและการแข่งขันระดับโลก

ทักษะด้านดิจิทัลและภาษาอังกฤษ ได้กลายเป็นสิ่งที่จำเป็นเร่งด่วนอย่างมากสำหรับประเทศไทย หากต้องการแข่งขันในเศรษฐกิจโลกยุคใหม่ ข้อมูลจาก สภาดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคมแห่งประเทศไทย (DCT) แสดงให้เห็นว่าประเทศไทยกำลังเผชิญกับปัญหาด้านความสามารถทางดิจิทัลและการสื่อสารภาษาอังกฤษที่ยังขาดแคลนอยู่มาก การพัฒนาทักษะเหล่านี้เป็นกุญแจสำคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจและพัฒนาทรัพยากรบุคคลให้สามารถแข่งขันในระดับสากลได้

สถานการณ์ปัจจุบันของทักษะดิจิทัลในประเทศไทย

ประเทศไทยอยู่ในช่วงของการปรับตัวเข้าสู่ยุคดิจิทัลอย่างเต็มตัว แต่สถานการณ์ปัจจุบันยังคงน่ากังวล เนื่องจากตามรายงาน Digital Skills ปี 2020 พบว่า ประเทศไทยมีประชากรที่มีทักษะดิจิทัลระดับพื้นฐาน (Basic Skill) เพียง 17% เท่านั้น เป้าหมายของประเทศคือการเพิ่มสัดส่วนนี้ให้ถึง 52% ภายในปี 2025 ส่วนทักษะดิจิทัลระดับมาตรฐาน (Standard Skill) มีเพียง 10% และตั้งเป้าให้เพิ่มเป็น 42% ขณะที่ทักษะขั้นสูง (Advance Skill) ซึ่งจำเป็นต่อการทำงานในสายเทคโนโลยีขั้นสูง มีเพียง 1% โดยเป้าหมายคือการเพิ่มขึ้นเป็น 6% ภายในปีเดียวกัน

การที่ประเทศไทยมีประชากรที่มีทักษะดิจิทัลต่ำเช่นนี้ ส่งผลกระทบต่อความสามารถในการแข่งขันของประเทศในระดับสากล ขณะที่ประเทศเพื่อนบ้าน เช่น สิงคโปร์ มาเลเซีย และเกาหลีใต้ มีสัดส่วนการเข้าถึงเทคโนโลยีดิจิทัลและการพัฒนาทักษะที่ก้าวหน้ามากกว่า นี่ทำให้ประเทศไทยจำเป็นต้องเร่งพัฒนาและเสริมทักษะเหล่านี้อย่างเร่งด่วน

ปัญหาด้านการเข้าถึงดิจิทัลและผลกระทบจากโควิด-19

วิกฤติโควิด-19 ที่ผ่านมาได้เผยให้เห็นถึงความเหลื่อมล้ำด้านการเข้าถึงเทคโนโลยีดิจิทัลในประเทศไทย โดยเฉพาะในกลุ่มเด็กและเยาวชนในพื้นที่ห่างไกล หรือที่เรียกว่า “เด็กชายขอบ” การเข้าถึงอุปกรณ์และการเรียนออนไลน์เป็นปัญหาใหญ่ที่ส่งผลให้เด็กจำนวนมากหลุดออกจากระบบการศึกษา การเข้าถึงอินเทอร์เน็ตและอุปกรณ์ดิจิทัลของไทยมีเพียง 19.3% เมื่อเทียบกับประเทศเพื่อนบ้านอย่างสิงคโปร์ที่มีสัดส่วนการเข้าถึงถึง 89% และมาเลเซียที่มีสัดส่วน 77.6%

ปัญหานี้สะท้อนถึงความจำเป็นในการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานดิจิทัลและการจัดหาอุปกรณ์การเรียนรู้ดิจิทัลให้กับนักเรียนในทุกพื้นที่ โดยเฉพาะในพื้นที่ที่ขาดแคลน เพื่อให้เยาวชนสามารถเข้าถึงการเรียนรู้ที่มีคุณภาพและพัฒนาทักษะดิจิทัลที่จำเป็นต่อการทำงานในอนาคต

ทักษะภาษาอังกฤษ: ความท้าทายที่ยังต้องการการพัฒนา

นอกจากทักษะดิจิทัลที่เป็นปัญหาใหญ่แล้ว ทักษะภาษาอังกฤษ ก็ยังคงเป็นอีกหนึ่งความท้าทายของประเทศไทย ปัจจุบัน ไทยอยู่ในอันดับที่ 97 จาก 113 ประเทศในด้านความสามารถทางภาษาอังกฤษ ซึ่งถือเป็นระดับที่น่ากังวลเมื่อเทียบกับประเทศอื่น ๆ ที่มีความสามารถทางภาษาอังกฤษสูงกว่า

การขาดทักษะภาษาอังกฤษทำให้บุคลากรไทยขาดความสามารถในการแข่งขันในตลาดงานระดับสากล โดยเฉพาะงานในสายเทคโนโลยีและนวัตกรรมใหม่ ๆ ที่การสื่อสารเป็นภาษาอังกฤษเป็นสิ่งสำคัญ การพัฒนาภาษาอังกฤษของประชากรจึงเป็นหนึ่งในเป้าหมายเร่งด่วนของการพัฒนาทักษะเพื่อให้ประเทศไทยสามารถก้าวทันการเปลี่ยนแปลงในเศรษฐกิจโลก

กลยุทธ์ในการอัพสกิลและรีสกิลเพื่อพัฒนาทักษะดิจิทัลและภาษาอังกฤษ

DCT ได้วางกลยุทธ์และพันธกิจเพื่อยกระดับศักยภาพทรัพยากรมนุษย์ในประเทศไทยผ่านการอัพสกิล (Upskill) และรีสกิล (Reskill) เพื่อให้บุคลากรสามารถปรับตัวและมีทักษะที่ทันสมัยกับการเปลี่ยนแปลงในโลกดิจิทัล โดยมีพันธกิจหลัก 5 ด้านที่มุ่งเน้น ได้แก่:

1. การกำหนดมาตรฐานด้านดิจิทัล
   • DCT ตั้งเป้าที่จะสร้างมาตรฐานด้านทักษะดิจิทัลเพื่อนำไปเป็นแนวทางในการฝึกอบรมและพัฒนาบุคลากรไทยให้มีความสามารถที่ตรงกับความต้องการของตลาดแรงงานทั้งในประเทศและต่างประเทศ
2. ความร่วมมือระหว่างภาครัฐและเอกชน
   • การพัฒนาทักษะดิจิทัลและภาษาอังกฤษจำเป็นต้องมีการสนับสนุนจากทั้งภาครัฐและเอกชน การร่วมมือในด้านการอบรม การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้านดิจิทัล และการจัดหาอุปกรณ์การเรียนรู้ จะเป็นปัจจัยสำคัญที่ช่วยให้การพัฒนาทักษะในระดับประเทศเป็นไปได้อย่างมีประสิทธิภาพ
3. การพัฒนาบุคลากรด้านดิจิทัล
   • DCT มุ่งเน้นการพัฒนาทักษะของบุคลากรในด้านดิจิทัลทั้งในระดับพื้นฐานและระดับขั้นสูง เพื่อให้ประเทศไทยสามารถสร้างบุคลากรที่มีความสามารถในการทำงานในสายงานที่เกี่ยวข้องกับเทคโนโลยีและนวัตกรรมใหม่ ๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
4. การยกระดับเศรษฐกิจดิจิทัล
   • เมื่อบุคลากรมีทักษะที่ดีขึ้น เศรษฐกิจก็จะได้รับประโยชน์ตามไปด้วย DCT มีเป้าหมายในการสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้ออำนวยต่อการพัฒนาเศรษฐกิจดิจิทัล ซึ่งจะช่วยเพิ่มโอกาสทางธุรกิจและการลงทุนในประเทศไทย
5. การพัฒนาสังคมดิจิทัล
   • การพัฒนาทักษะดิจิทัลไม่เพียงแต่เป็นเรื่องของเศรษฐกิจ แต่ยังเป็นเรื่องของสังคมด้วย การที่คนไทยทุกคนสามารถเข้าถึงเทคโนโลยีและมีทักษะในการใช้เครื่องมือดิจิทัล จะช่วยลดความเหลื่อมล้ำในสังคมและสร้างโอกาสในการเข้าถึงการศึกษาและการทำงานที่เท่าเทียมกัน

การจัดการศึกษาเพื่อส่งเสริมทักษะดิจิทัลและภาษาอังกฤษ

การศึกษาเป็นอีกหนึ่งกุญแจสำคัญที่จะช่วยยกระดับทักษะดิจิทัลและภาษาอังกฤษของประเทศไทย การจัดการเรียนรู้ในระดับโรงเรียนและมหาวิทยาลัยควรมุ่งเน้นที่การพัฒนาทักษะที่สามารถนำไปใช้ในชีวิตจริงได้ โดยเฉพาะทักษะดิจิทัลที่ควรถูกผสานเข้ากับทุกหลักสูตร ไม่ว่าจะเป็นสาขาวิชาด้านวิทยาศาสตร์ ศิลปะ หรือแม้แต่สังคมศาสตร์

การส่งเสริมการเรียนรู้แบบ Active Learning เช่น การใช้เครื่องมือดิจิทัลในการเรียนรู้ การฝึกปฏิบัติผ่านโปรเจกต์ที่ใช้ทักษะดิจิทัลหรือภาษาอังกฤษจริง จะช่วยให้นักเรียนและนักศึกษาสามารถพัฒนาทักษะเหล่านี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น นอกจากนี้ การสร้างโอกาสในการฝึกงานหรือเข้าร่วมโปรแกรมรีสกิลในภาคอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้องกับเทคโนโลยี ก็เป็นอีกหนึ่งแนวทางที่จะช่วยให้เยาวชนไทยได้รับประสบการณ์จริงในการพัฒนาทักษะดิจิทัลและภาษาอังกฤษ

สรุป: การพัฒนาทักษะเร่งด่วนเพื่อนำไทยสู่การแข่งขันระดับโลก

ประเทศไทยกำลังเผชิญกับความท้าทายด้านทักษะดิจิทัลและภาษาอังกฤษที่ยังขาดแคลนอยู่มาก การพัฒนาทักษะเหล่านี้จึงเป็นภารกิจเร่งด่วนที่ไม่อาจมองข้าม การมีบุคลากรที่มีทักษะดิจิทัลและภาษาอังกฤษที่แข็งแกร่งจะช่วยให้ประเทศสามารถแข่งขันในเศรษฐกิจโลกได้ดียิ่งขึ้น

การวางกลยุทธ์เพื่อพัฒนาทักษะดิจิทัลและภาษาอังกฤษไม่ใช่เพียงแค่หน้าที่ของภาคการศึกษา แต่ต้องมีความร่วมมือจากทุกภาคส่วนทั้งภาครัฐ เอกชน และองค์กรพัฒนาอาชีพต่าง ๆ เพื่อให้การอัพสกิลและรีสกิลในทุกระดับเป็นไปได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ ความร่วมมือนี้จะเป็นกุญแจสำคัญในการนำพาประเทศไทยสู่ความสำเร็จในโลกยุคดิจิทัล